بازی در مسجد - بابازی، باشگاه نوآوران بازی

مسجد علی بن ابی طالب در کوچه پس کوچه های محله رکن آباد منطقه 2 شیراز ، مسجدی که تصور ما را از فضای معمول در مساجد بهم میریزد. بچه های کوچکتر ردیف به ردیف نشسته اند و بساط گِل بازی شان پهن است. بچه های با سنین بالاتر هم چند ایستگاه بازی دارند که به صورت نوبتی بازی می کنند. حیاط بزرگ مسجد و همکاری مسئولین باعث شده است که حدود 80 کودک از گروه سنی 4 تا 11 سال در روزهای مختلف هفته دور هم جمع بشوند. اینجا بازی صرفا به عنوان یک ابزار سرگرمی یا جذب بچه ها به مسجد استفاده نشده است بلکه مربیان بازی را یک بستر تربیتی می بینند.

مهدیس کشاورزی، دانشجوی سال اول دانشگاه و از مربیان مسجد است :« من وقتی کودک بودم بازی اصلی ام گل بازی بود. لازم نبود کسی به من بگوید چه چیزی بسازم. با تخیل خودم هر انچه دوست داشتم می ساختم. برای همین گِل بازی در مسجد را برای کودکان زیر 7 سال راه انداختیم. به والدین گفتیم قرار نیست کودک شما مثل یک سفالگر حرفه ای آموزش ببیند بلکه طبق نیاز و ذائقه اش بازی می کند. ما در بازی با بچه ها نظم ، همدلی ، صف و نوبت ، پاکیزگی فرد و محیط و … را تمرین می کنیم و شاهد رشد بچه ها در این موضوعات هستیم. بچه ها با گِل رس هر وسیله ای که دوست دارند می سازند و بعد ساختنی هایشان را با خود به خانه می برند. ما به عنوان مربی برای کودک دستورالعمل خاصی مشخص نمی کنیم. هدف خلاقیت و آزادی عمل بچه ها در بازی است.»

مربیان مسجد برای بچه های 7 تا 11 سال هم برنامه بازی دارند. بازی هایی ساده و کم هزینه ، از بازی برج سازی با نوار کاست گرفته تا بادکنک بازی و بازی با موزاییک های شطرنجی کف حیاط مسجد و یا نقاشی بزرگ مار و پله . هر هفته برای بچه ها چند ایستگاه بازی تعریف می شود و بچه ها با توجه به علاقه و سن شان در این ایستگاه ها بازی می کنند.

حضور بچه ها در مسجد دو روز هفته و هر روز به مدت 2 ساعت است. مسئولین کانون فرهنگی مسجد علی بن ابی طالب از نیاز والدین نیز غافل نشده اند و در فضای مجازی پاسخگویی به سوالات تربیتی و به صورت حضوری هم در مسجد بخش مشاوره تربیتی فردی و گروهی را راه اندازی کرده اند. هم چنین تا بحال موفق شده اند یک کارگاه بازی خانوادگی نیز در مسجد برگزار کنند.

مسجد فائق، واقع در خیابان۱۷ شهریور تهران که توانسته است فضایی سالم و خانوادگی برای مخاطب فراهم آورد. حجت الاسلام امیرفاضل هراتی مسئول بخش واحد نوجوان مسجد فائق این چنین می گوید :” ما اعتقاد داریم که مسجد باید محور همه امور باشد و به عنوان پایگاه اجتماعی تقویت بشود. تمدن سازی را باید از مسجد شروع کرد.ما در مسجد فائق برای همه سنین به صورت ثابت و متغیر برنامه داریم. درفضای تربیتی به سراغ بازی رفتیم و در حوزه سرگرمی و بازی برنامه داریم.”
مسئولین مسجد فائق با محوریت حجت الاسلام هراتی در سال ۹۷ اقدام به راه اندازی رستوران بازی فکری و اتاق فرار در فضای داخلی مسجد نمودند که با استقبال بی نظیری از سوی مخاطب روبرو شد و برخی از مساجد دیگر با الگوگیری نیز به سمت اجرای برنامه های بازی محور رفتند.
هراتی درباره رستوران بازی این چنین می گوید :« یکی از سرفصل های برنامه های تربیتی ما، تفکرزایی است و ما مبتنی بر همین بحث سراغ بازی های فکری رفتیم. خودمان می رفتیم در کافه ها بازی های مختلف را انجام می دادیم و بعد بر مبنای مسئله محوری ،عدم اتکا به شانس و با محوریت خانواده بازی ها را انتخاب و خریداری می کردیم.»
از جمله فعالیت های دیگر مسجد فائق می توان به طراحی و راه اندازی اتاق فرار اشاره کرد.
«اتاق فرار یک فرایند سرگرم آموزی را طی می کند که مربوط به منافقین و ترور ناموفق شهید لاجوردی است. در سناریوی آن افراد باید از بمب گذاری که قرار است انجام بشود جلوگیری کنند. فضای اتاق به گونه ای طراحی شده است تا با آنچه در واقعیت و در تاریخ بوده تطبیق داشته باشد. داخل آن پر از معما است و فرایند مسأله محور و هیجانی که وجود دارد تمام راه‌حل‌ها را در ضمیر خودآگاه و ذهن نوجوانان می‌نشاند. به جرات می توان گفت ما اولین اتاق فرار ایرانی، بومی و انقلابی را راه‌اندازی کردیم.»
امکان استفاده از فضاهای بازی محورمسجد علاوه بر مخاطب محلی برای مدارس دخترانه و پسرانه به صورت اردویی نیز فراهم می باشد. بازی ها محدودیت سنی ندارد و به دلیل اهمیت دورهمی های خانوادگی، امتیازات ویژه برای مخاطبانی که به صورت خانوادگی حضور می یابند در نظر گرفته شده است. مخاطبان نیز می توانند از بخش امانت بازی نیز استفاده کنند.
رستوران بازی فکری و اتاق فرار مسجد فائق در حدود یک سال فعالیت خود توانسته است به ۱۰۰۰ نفر مخاطب ثابت و متغیر خدمات ارائه دهد.