از زمانی که بازی های دیجیتالی یا رومیزی با عنوان گیم (بازی های باقاعده) وارد سبک زندگی بچه ها شده است، بازی برای بچه ها ساختارمند شده و دیگر بازی های بی قاعده آنها را جذب و اقناع نمی کند و دنبال پیچیدگی های بیشتری در بازی هستند و فرایند های خطی و غیر تعاملی برایشان جذاب نیست. با این منطق، بازی می تواند به یکی از بسترهای اصلی حوزه تعلیم و تربیت تبدیل شود.
در بین شاخه های مختلف بازی که هر کدام نقشی در تعلیم و تربیت دارند، اتاق فرار دارای ویژگی های متمایزی است. اتاق فرار، شبیه ساز بازی های کامپیوتری، ماجرایی و معمایی در فضای واقعی است که تقریبا از سال۲۰۰۶ شکل گرفته است.
حرکت به سمت تعادل
تصور می شود با افزایش بازی های دیجیتال در سبد مصرف مخاطب، جامعه به سمت فضای مجازی در حال حرکت است درصورتی که فضای فطریِ تعاملی ما و نیاز ما به فضای حقیقی باعث شده که بعد از یک دوره رو آوردن افراطی به فضای مجازی، اتاق فرار به یکی از سرگرمی های مهم دنیا تبدیل شده و این ها در بستر فضای حقیقی دارد اقاق می افتد. بنابراین بشر بعد از حرکت به سمت فضای مجازی دارد به سمت تعادل حرکت می کند و سعی می کند بین فضای مجازی و حقیقی تعادل ایجاد کند. ما در بازی های دیجیتال، با متن و روایت ، موسیقی، تصویر، سینما و تعامل و … سر و کار داریم که جمع این ها با هم، به عنوان نقطه متمایز و ارزش افزوده این بازی های به شمار می رود. اتاق فرار هم تمام این ویژگی ها را دارد به علاوه ی تجربه واقعی که باعث می شود ارزش افزوده آن به شدت بالا رود. بنابراین بهترین محیطی که می شود در آن هویت های مختلف کودک، نوجوان و حتی بزرگسال را در حوزه بازی پرورش بدهیم، اتاق فرار است.
اتاق فرار، اتاق تاریخ و فکر
اتاق فرار، اتاق تاریخ، ماجرا و فکر است. امیرالمومنین (ع) در نامه ای به امام حسن (ع) می فرمایند: تاریخ را چنان بخوان که انگار در آن زیسته ای. تصور ما این است که اتاق فرار بستر زیستن در تاریخ را می تواند برای کودک و نوجوان فراهم کند و در طی آن می توان یک روایت تاریخی آموزنده را ارائه کرد که کودک کامل با آن ماجرا درگیر شده و زیست کند. در حوزه اجرا، اولین بار به سراغ تاریخ دهه شصت رفتیم، خانه تیمی طراحی کردیم که درفرایند آن نوجوان با افرادی مانند کشمیری، مسعود رجوی و سایر منافقان و اتفاقات آن زمان آشنا می شود و فضای پر تنش آن دوره را تجربه می کند.
ژانرهای اتاق فرار
بصورت کلاسیک، اتاق فرار چند ژانر مشخص دارد مثل فرار از زندان(که تجربه آن برای مخاطب خیلی جذاب است و این ژانر به دلیل جذابیت، در فیلم ها و بازی های دیجیتال هم استفاده شده)، یا اتاق فرار مبتنی بر حوزه ماورایی یا حوزه قتل(کارآگاهی که باید قاتل را پیدا کند) از منظر آموزشی یک سری مباحث برای ما جذابیت دارد. مثلا تاریخ و موقعیت های مختلف تاریخی جذابیت دارد زیرا بستر زیستن در آن را برای مخاطب فراهم می کند. مثلا : قتل امیر کبیر در حمام فین کاشان، قیام ستارخان و باقرخان، قیام میرزا کوچک خان، حواریون حضرت مسیح (ع) ، داستان سامری و حضرت موسی (ع) و …
تقویت کارگروهی
علاوه بر بعد تاریخ، اتاق فرار می تواند حوزه های مختلف شناختی را نیز به چالش بکشد.
مثلا کار گروهی. اتاق فرار به شدت برای دانش آموزان تمرین کار گروهی است. به نظر بنده اگر کسی با دغدغه تعلیم و تربیت حتی بدون تخصص خاص در طراحی، فقط با این هدف سراغ اتاق فرار برود که بگوید من بنا دارم بچه ها را در این فرایند متوجه اهمیت همکاری و مدیریت زمان کنم، اتاق فرار مزیت جدی پیدا می کند.